Οστεοπορωση
Η οστεοπόρωση είναι μία ” πάθηση” που εμφανίζεται σε ασθενείς ” μεγάλης” ηλικίας. Αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι με την πάροδο του χρόνου ο οργανισμός δεν μπορεί να αναπληρώνει την χαμένη οστική μάζα, με την ίδια ταχύτητα όπως το έπραττε σε νεαρή ηλικία, και έτσι επέρχεται η ελάττωση της οστικής μάζας. Χαρακτηριστικό είναι η ελάττωση των οστικών δοκίδων, που μετατρέπουν το οστού σα παξιμάδι, και έτσι το καθιστούν πολύ αδύνατο στο να ανταποκριθεί στη αναμενόμενη λειτουργία του. Δηλ το οστού γίνεται πολύ πιο εύθραυστο και υπόκειται σε κατάγματα ευκολότερα, δηλ σπάζει πιο εύκολα.
 Φυσιολογική Εξέλιξη χωρίς θεραπεία |
 Φυσιολογική Εξέλιξη χωρίς θεραπεία |
-
- Οστεοπόρωση= Ελάττωση Οστικών δοκίδων
-
- Οστεοπόρωση= Ελάττωση Οστικών Δοκίδων
Η οστεοπόρωση είναι σήμερα μια “σιωπηλή επιδημία ” ένεκα της αύξηση του προσδόκιμου μέσου όρου ζωής.
Εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες, σε ηλικίες από 55- 60 ετών, αλλά εμφανίζεται και στους άνδρες σε ηλικία 10- 15 χρόνια αργότερα.
Τα συχνότερα οστεοπορωτικά κατάγματα εμφανίζονται στη σπονδυλική στήλη, στη περιοχή του ισχίου και στη περιοχή του καρπού.
-
- Οστεοπορωτικό Κάταγμα Σπονδύλου
-
- Οστεοπορωτικό Κάταγμα Ισχίου
-
- Οστεοπορωτικό Κάταγμα Καρπού
Η Οστεοπόρωση εμφανίζεται σε διάφορες μορφές και αυτές είναι:
Μετεμμηνοπαυσιακή Οστεοπόρωση
Αυτή εμφανίζεται στις γυναίκες λίγο μετά την εμμηνόπαυση και συνεχίζεται για τα επόμενα 10 χρόνια. Ο λόγος είναι η αυξημένη οστική απορρόφηση ένεκα της ελαττωμένη δράσης των οιστρογόνων που επέρχεται μετά την εμμηνόπαυση.
Παράγοντες κινδύνου θεωρούνται η εμφάνιση οστεοπόρωσης στην οικογένεια, πρόωρη εμμηνόπαυση, χειρουργική αφαίρεση ωοθηκών σε νεαρή ηλικία, (υπερβολικά) αδύνατα άτομα, κάπνισμα, αυξημένη λήψη οινοπνευματωδών ποτών, έλλειψη σωματικής άσκησης κλπ.
Οι ασθενείς με μεταμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση παρουσιάζουν συχνά πόνους στη μέση, ( οσφυαλγία) αυξημένη κύφωση στη θωρακική μοίρα στης σπονδυλικής στήλης (καμπούρα), και ελάττωση του σωματικού ύψους των ασθενών.
Ο ακτινογραφικός έλεγχος στη σπονδυλική στήλη στα αρχικά στάδια είναι χωρίς παθολογικά ευρήματα. Λίγο αργότερα οι σπόνδυλοι εμφανίζονται αραιότεροι και με ραβδώσεις που χαρακτηρίζουν την οστεοπένια δηλ την οστική αραίωση, στάδιο πριν την οστεοπόρωση. Αργότερα εμφανίζονται και τα χαρακτηριστικά οστεοπορωτικά κατάγματα στους σπόνδυλους.
Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας (DEXA) είναι η μέθοδος εκλογής για μέτρηση της οστικής πυκνότητας και την διάγνωση της οστεοπόρωσης. Καλό είναι να διενεργείται και ακτινογραφία της σπονδυλικής στήλης ταυτόχρονα με τη μέτρηση οστικής πυκνότητας, για αποκλεισμό λάθος αποτελεσμάτων ένεκα εκφυλιστικών αλλοιώσεων (οστεόφυτα), ή εγκατεστημένης οστεοπόρωσης με καθίζηση σπονδύλων.
Η θεραπεία της οστεοπόρωσης, ή καλύτερα η προφύλαξη συνίσταται στα ακόλουθα:
α. Ανεύρεση ασθενών με χαμηλή οστική πυκνότητα
β. Ανεύρεση ασθενών που χάνουν οστική πυκνότητα με μεγάλη ταχύτητα
γ. Παρακολούθηση ασθενών με παράγοντες κινδύνου
Στους ασθενείς συστήνεται αυξημένη λήξη γαλακτικών προϊόντων, σωματική άσκηση, λήψη ασβεστίου με βιταμίνη D από το στόμα, διακοπή καπνίσματος κλπ.
Επιπλέον, ανάλογα σε κάθε περίπτωση, μπορούν να χορηγηθούν και φαρμακευτικά σκευάσματα. Σε αυτά ανήκουν η χορήγηση οιστρογόνων (αφού μελετηθούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα τους) κυρίως μετά την εμμηνόπαυση. Άλλη επιλογή είναι τα διφοσφωνικά φάρμακα από το στόμα, με τον ιδιαίτερο τρόπο λήψης τους, και η καλσιτονίνη που τελευταίως χάνει έδαφος. Αντίθετα τελευταίως κερδίζουν έδαφος τα ενέσιμα φάρμακα (Aclasta, Prolia ) ένεκα των πλεονεκτημάτων στο τρόπο χορήγησης (κάθε 6 μήνες ή μία φόρα το χρόνο).
Γεροντική Οστεοπόρωση
Η γεροντική οστεοπόρωση αφορά τόσο γυναίκες όσο και άνδρες, και εμφανίζεται σε ηλικία 65- 70 ετών και άνω. Μπορεί να θεωρηθεί και “φυσιολογική ” εξέλιξη.
Τα συμπτώματα της γεροντικής οστεοπόρωσης είναι τα ίδια με τα της μετεμμηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης. Βασικά όμως αυτοί οι ασθενείς έρχονται αντιμέτωποι με τις επιπλοκές της οστεοπόρωσης. Δηλαδή υπόκεινται σε κατάγματα των σπονδύλων, σε κατάγματα ισχίου και σε κατάγματα καρπού.
Δευτεροπαθής Οστεοπόρωσης
Στη Δευτεροπαθή οστεοπόρωση ανήκουν οι διάφορες μορφές οστεοπόρωσης που προκύπτον ένεκα άλλων καταστάσεων. Τέτοιες καταστάσεις είναι ο Υπερκορτιζονισμός, όπου είτε ένεκα αυξημένης παραγωγής, είτε ένεκα χορήγησης κορτιζόνης εμφανίζεται οστεοπόρωση.
Άλλες καταστάσεις είναι η έλλειψη οιστρογόνων, ο υπερθυρεοειδισμός , η υπερβολική λήψη οινοπνευματωδών ποτών, η παρουσία πολλαπλού μυελώματος και γενικά η παρουσία καρκίνου.
Επιπλέον οστεοπόρωση εμφανίζεται σε συνδυασμό με ρευματοειδή αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, υπερπαραθυρεοειδισμός κλπ.